Samenvatting
Het is inmiddels drie maanden geleden dat er een einde kwam aan een van de belangrijkste klimaatonderhandelingen van de afgelopen jaren: de ‘Conference of the Parties (COP26) in Glasgow.
De verwachtingen waren hooggespannen, net zoals de hoop op concrete toezeggingen van de bijna 200 landen die deel uitmaakten van deze cruciale klimaattop. De reacties op de uitkomsten waren uiteenlopend; er zijn afspraken gemaakt die nog niet eerder op de kaart stonden, maar tegelijkertijd gingen de toezeggingen volgens sommige leiders en campagnevoerders niet ver genoeg.
Op de agenda voor COP26 stonden vier doelstellingen centraal, welke wij in dit artikel voorafgaand aan de conferentie toelichtten. Hieronder in het kort de belangrijkste uitkomsten per doelstelling.
De belangrijkste uitkomsten
- Tegen het midden van de eeuw een wereldwijde netto-nul bereiken en 1,5°C binnen bereik houden
Tijdens de laatste paar dagen van het congres werd duidelijk dat de huidige beloftes - overeengekomen tijdens de klimaattop – er alsnog toe zullen leiden dat de aarde afkoerst op een opwarming van 2,4°C, dus dat er op zeer korte termijn drastischere maatregelen nodig zijn om binnen de beoogde opwarming van 1,5°C te blijven. Om de klimaatmaatregelen te versnellen hebben de landen afgesproken om vóór de volgende COP in 2022 in Egypte hun geactualiseerde Nationally Determined Contributions (NDC's) aan de Overeenkomst van Parijs voor 2030 in te dienen.
- Aanpassing ter bescherming van gemeenschappen en natuurlijke leefomgevingen
Bescherming, behoud en restauratie van natuur en ecosystemen waren een belangrijk onderdeel van de besprekingen, al leek de nadruk te worden gelegd op het belang van ecosystemen om deze in te kunnen zetten als koolstofreservoirs, in plaats van de belangrijke functie die deze ecosystemen hebben in het onderhouden van het leven op aarde.
- Financiële middelen vrijmaken
Een groot deel van de onderhandelingen tijdens COP26 ging over geld. Het betrof vergoedingen voor schadereparaties, fondsen voor het behoud van bossen en financiële middelen voor de beoogde klimaataanpassingen. Voor het vrijmaken van geld zou je in dat opzicht kunnen zeggen dat de conferentie heeft voldaan aan de verwachting, al zijn milieuorganisaties van mening dat dit slechts fungeert als PR-actie als er niet ook meer gedaan wordt aan de fossiele brandstoffen.
- Samenwerken om te leveren
De plannen uit het Parijsakkoord zijn tijdens de laatste dagen van COP26 bevestigt en bekrachtigt, wat inhoudt dat de landen hebben vastgesteld op welke manier ze verantwoordelijk gesteld zullen worden voor het behalen van de afgesproken doelen.
Wat kwam er nog meer aan bod?
Kool
Het was voor het eerst dat er tijdens een COP-bijeenkomst gesproken werd over de reductie van kool - verantwoordelijk voor bijna 40% van de jaarlijkse CO2 uitstoot. Er werd in eerste instantie zelfs gesproken over een hoopgevende uitfasering, echter werd dit in de laatste paar dagen geherformuleerd – op verzoek van China en India - naar een vermindering van kool.
Ontbossing
Tijdens de eerste paar dagen van de conferentie kwam de veelbelovende belofte om ontbossing tegen 2030 een halt toe te roepen en om te keren. Deze is ondertekend door meer dan 140 landen en heeft betrekking op meer dan 90% van de bossen wereldwijd. Een grote belofte dus, die hoopgevend is, maar sceptici zijn bang dat landen zich uiteindelijk toch niet zullen committeren. Het is dan ook niet voor het eerst dat wereldleiders beloftes doen om de ontbossing een halt toe te roepen.
Methaan Belofte
Meer dan 100 landen ondertekenden een overeenkomst om de methaan uitstoot met 30% te verminderen tegen 2030. Op dit moment is methaan verantwoordelijk voor een derde van de door de mens gegenereerde opwarming. Helaas behoren grote uitstoters China, Rusland en India niet tot het rijtje landen wat zich hiervoor in zal zetten, maar de hoop is dat zij zich later alsnog aan zullen sluiten.
Overeenkomst VS – China
Een aangename verrassing was de gezamenlijke verklaring van de VS en China over meer klimaatactie in het huidige decennium. Dit betreft zaken als methaanreductie en de transitie naar groene energie. China was tot nu toe terughoudend in het reduceren van koolstofemissies, dus deze stap geeft aan dat ook zij de nood van de situatie inzien en daarop willen handelen.
Reden tot hoop?
COP26 heeft geleid tot zowel verrassingen als teleurstellingen. Landen zijn duidelijk bereid tot meer actie dan ooit, maar critici beweren dat het nog steeds niet genoeg is om de klimaatverandering onder controle te houden. Veel van de overeenkomsten zijn hoopgevend en veelbelovend, maar de praktijk moet uitwijzen of landen zich ook daadwerkelijk zullen houden aan de afspraken.
Weet je niet zeker waar je moet beginnen met je persoonlijke inspanningen voor duurzaamheid? Bekijk onze gids voor duurzaam winkelen op onze blog. Ontdek hoe iedereen kleine stappen kan zetten naar een duurzamere levensstijl om onze planeet te helpen.
